قصه قرص‌هاي چربي‌سوز

قابل توجه آنهايي که مي‌خواهند با اين قرص‌ها وزن کم کنند
 

قرص‌هاي چربي‌سوز اغلب داراي کافئين و افدرين هستند و براساس اين دو ماده باعث افزايش مصرف کالري مي‌شوند. با اين حساب،‌ براي آشنايي با ميزان تاثير اين قرص‌ها بهتر است پيش از هر چيز با آثار افدرين و کافئين آشنا شويم.
افدرين باعث انبساط ريه‌ها مي‌شود؛ ضربان قلب و فشار خون را افزايش مي‌دهد؛ باعث کاهش اشتها مي‌شود و مانند يک ديورتيک عمل مي‌کند، يعني باعث افزايش دفع ادرار مي‌شود. البته اگر شما آسپرين يا يک نوع داروي قلبي يا نوع ديگري از داروي ضدآسم (غير از افدرين) را مصرف مي‌کنيد يا اينکه نسبت به کافئين حساسيت داريد، نبايد از قرص‌هاي چربي‌سوز استفاده کنيد زيرا باعث نامنظم شدن ضربان قلب، مشکل شدن تنفس و بروز حملات دردناک مي‌شود.
کافئين نيز مثل افدرين باعث افزايش توليد گرما در بدن مي‌شود و تحقيقات نشان داده اضافه کردن آسپرين به مواد حاوي کافيئن و افدرين، توليد اين گرما را بيشتر مي‌کند. هنگامي که دماي قسمت مرکزي بدن افزايش يابد، شما به طور خودکار انرژي بيشتري مي‌سوزانيد. داروهاي چربي‌سوز به علت کاهش سريع وزن، خيلي استفاده مي‌شوند اما بعضي افراد به اين داروها خوب پاسخ نمي‌دهند. براي همين توصيه مي‌شود در مصرف اين‌ داروها احتياط کنيد و از مصرف بي رويه و خودسرانه آنها اجتناب کنيد و فقط تحت نظر پزشک يا متخصص تغذيه اين داروها را مصرف کنيد.

مصرف ناآگاهانه اين قرص‌ها مي‌تواند مرگبار باشد
 

دکتر پروانه رحيمي، استاد فارماکولوژي دانشگاه علوم پزشکي ايران، درباره اين قرص‌ها مي‌گويد که اين داروها به صورت‌هاي مختلفي در بدن اثر مي‌کنند و همه‌شان مضر نيستند. به عنوان مثال، داروهايي هستند که موجب تجزيه نشدن چربي‌ها در روده شده و منجر به اسهال چرب مي‌شوند. البته اين داروها در طولاني مدت باعث دفع ويتامين‌هاي محلول در چربي شده و فرد را با سوء‌تغذيه روبه‌رو مي‌کنند.
گروه ديگري از داروهاي چربي‌سوز هم هستند که مهار‌کننده جذب چربي دارند و باعث مي‌شوند چربي وارد چرخه سوخت بدن نشود اما به‌طورکلي داروهاي چربي‌سوزي که سوخت‌و‌ساز بدن را بالا مي‌برند چند مشکل ايجاد مي‌کنند و بي‌احتياطي و ناآگاهانه مصرف کردن آنها مي‌تواند موجب مرگ شود؛ مثلا داروهايي که روي غده تيروييد اثر کرده سوخت وساز را از آن طريق بالا مي‌برند، در افرادي که مشکلات قلبي عروقي دارند، ممکن است موجب مرگ شوند.
از سوي ديگر، اين داروها باعث از بين رفتن چربي‌هاي سلولي شده و به بدن آسيب مي‌رسانند. همچنين بالا رفتن سوخت و ساز روي دستگاه گوارش نيز اثرگذار بوده و باعث ناراحتي‌هاي گوارشي مي‌شود. پزشکي که براي افراد چاق (BMI بالاتر از30) اين داروها را به تنهايي يا به صورت ترکيبي تجويز مي‌کند، بايد عملکرد داروها را توضيح دهد تا بيمار با آگاهي، مصرف چربي‌سوزها را انتخاب کند.

خيلي از اين قرص‌ها غيراستانداردند
 

دکتر محمود بيگلر، معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره اين قرص‌ها مي‌گويد که در شرايط کنوني اين قرص‌ها خارج از چرخه نظارت وزارت بهداشت و درمان در بازار توزيع مي‌شوند. بيشتر اين قرص‌ها از کشورهاي هند و پاکستان وارد ايران مي‌شوند و هيچ اطميناني به سلامت آنها نيست و تضميني هم براي لاغري افراد وجود ندارد.
قرص‌هاي چربي‌سوز توزيع شده در بازار استاندارد نيستند. اين قرص‌ها فقط افراد چاق را به سمت خود جذب کرده و منابع چربي را در بدن آنان آزاد مي‌کنند. قرص چربي‌سوز «ونوستات» تنها قرص استاندارد و تاييد شده در وزارت بهداشت و درمان است. اين قرص فاقد عوارض است و براي افراد مشکلي را به وجود نخواهد آورد. ونوستات (ارليستات) يک مهار‌کننده برگشت‌پذير آنزيم ليپاز است که با برقراري پيوند با اين آنزيم، آن را غيرفعال مي‌کند. بنابراين از هيدروليز چربي تري‌گليسريد به شکل قابل جذب (اسيد چرب و مونوگليسريد) جلوگيري مي‌کند. اين دارو از طريق خوراکي به مقدار ناچيزي جذب مي‌شود و به همراه يک رژيم غذايي کنترل‌شده و کم‌کالري جهت کاهش وزن و نگهداري اين وضعيت و نيز کاهش ريسک برگشت چاقي به کار مي‌رود.

خودسرانه قرص چربي‌سوز نخوريد
 

دکتر علي کشاورز، متخصص تغذيه و استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران نيز درباره اين قرص‌ها مي‌گويد که آنها کاربردهاي متفاوتي دارند؛ مثلا قرص‌هايي مثل ونوستات يا زينکال بخشي از چربي غذا را با مدفوع دفع مي‌کند ولي قرص‌هاي چربي‌سوز معمولا چربي بدن را مي‌سوزاند. ترکيب اصلي در قرص‌هايي که اخيرا وارد بازار شده است اورليستات است. اين قرص‌ها همراه با غذا، درصد زيادي از چربي غذا را دفع مي‌کند از آنجا که اين داروها معمولا جذب بدن نمي‌شود جزو دسته داروهايي است که عوارض جانبي کمي دارد. چون متابوليسم آن روي اندام‌هاي بدن بيشتر مي‌شود اما وقتي جذب نمي‌شود، عوارض جانبي آن کمتر است. قرص‌هاي آنتي‌ليپاز درواقع جذب چربي را مختل ‌مي‌کند و در نتيجه جذب ويتامين‌هاي محلول در چربي را نيز مختل مي‌کنند. در واقع جذب ويتامين E و D و A و k در مصرف‌کنندگان از اين قرص‌ها صورت نمي‌گيرد. حال اگر قرار باشد فردي در کوتاه مدت از اين قرص‌ها استفاده کند، دچار مشکل نخواهد شد اما اگر در درازمدت مورد استفاده قرارگيرد، عوارض جانبي رخ خواهد داد. اين داروها موجب کمبود ويتامين‌هاي محلول در چربي، افزايش خون‌ريزي ماهيانه در خانم‌ها در اثر اختلال در انعقاد خون به علت کمبود ويتامينk مي‌شود. از سوي ديگر، کمبود هر يک از ويتامين‌هاي محلول در چربي مانند E نيز عوارض خاص خود را دارد؛ به طور مثال، باعث جذب کمتر مواد مغذي آنتي‌اکسيدان در بدن مي‌شود. در رژيم‌هاي غذايي سرخ کرده، کتلت، کوکو و فست‌فودها چربي زيادي وجود دارد. گاهي مي‌توان پس از صرف غذاي چرب از اين قرص‌ها، مصرف کرد و صرفا مصرف محدود اين قرص‌ها توصيه مي‌شود، نه مصرف مداوم و هميشگي آنها. مصرف خودسرانه هرنوع دارويي از جمله اين قرص‌ها به هيچ عنوان صحيح نيست.
منبع:www.salamat.com